Het Global Health Partnerships Programma
De COVID-19 pandemie heeft laten zien dat het welzijn en de gezondheid van de Nederlandse bevolking onlosmakelijk verbonden zijn met ontwikkelingen in de rest van de wereld. Het werd duidelijker dan ooit dat we het in Nederland nog zo goed kunnen regelen, maar ziektes niet aan de grens stoppen. Daarom zet de Nederlandse Mondiale Gezondheidsstrategie (MGS) in op verbeterde internationale samenwerking.
Door bij te dragen aan betere gezondheid en gezondheidszorg wereldwijd, versterken we niet alleen de volksgezondheid in andere landen, maar beschermen we ook onze eigen samenleving. Daarnaast draagt een sterke, toekomstbestendige gezondheidssector bij aan stabiliteit, economische kansen en innovatie, zowel hier als in de landen met wie we samenwerken.
Het Global Health Partnerships Programma (GHPP) ondersteunt samenwerkingen met andere landen om deze uitdagingen aan te pakken. Sinds de start in 2023 richt het programma zich op urgente thema’s waaronder: pandemische paraatheid, antimicrobiële resistentie (AMR) en de invloed van klimaatverandering op gezondheid, en vice versa.
Wat doet het GHPP?
Het GHPP is een government-to-government (G2G) initiatief waarin Nederland samenwerkt met ministeries van gezondheid en overheidsinstellingen van strategische partnerlanden. Doordat deze samenwerking zich tussen en binnen overheden afspeelt, kunnen oplossingen goed worden ingebed in beleid en structuren, wat zorgt voor langdurige impact. De kracht van het programma ligt daarnaast in de vraaggestuurde en flexibele aanpak, waardoor projecten aansluiten op zowel lokale behoeften als Nederlandse belangen.
Om de effectiviteit te vergroten, betrekken we kennisinstellingen, ziekenhuizen, bedrijven en maatschappelijke organisaties waar hun expertise een verschil kan maken. GHPP-projecten dragen niet alleen bij aan sterke zorgsystemen wereldwijd, maar bieden Nederland ook waardevolle inzichten uit andere landen. Zo ontstaat een wederzijdse uitwisseling van kennis en innovatie. Naast versterkt beleid, biedt dit ook kansen voor Nederlandse kennisinstellingen en bedrijven om hun internationale samenwerking en marktpositie te versterken.
Enkele voorbeelden:
- Kenia: Samen met het Keniaanse ministerie van Volksgezondheid bouwen we aan klimaatbestendige zorg. Dat betekent niet alleen onderzoek naar de impact van hittegolven en malaria, maar ook het ontwikkelen van richtlijnen voor duurzame ziekenhuizen. Nederland leert van Kenia’s aanpak rond droogte en waterbeheer, terwijl Kenia Nederlandse methodes toepast om de CO₂-uitstoot in de zorg te verminderen.
- China: Wereldwijd is de gezondheidssector verantwoordelijk voor circa 5% van de totale CO₂-uitstoot. Door samen te werken met China aan efficiënter medicijngebruik en energiezuinige ziekenhuizen, verminderen we de impact van de zorg op het milieu en klimaat. Een concreet project is de overstap van vervuilende anesthesiegassen naar narcose via een infuus, wat op grote schaal de ecologische voetafdruk van ziekenhuizen in beide landen verlaagt.
- Colombia: Antimicrobiële resistentie (AMR) is een van de grootste gezondheidsbedreigingen wereldwijd. Nederland werkt met Colombia aan het WHO Tricycle-protocol, waarmee op een gestandaardiseerde manier AMR in mens, dier en milieu wordt gemeten en bestreden. Dit draagt bij aan een betere beheersing van resistente bacteriën en beschermt Nederland tegen de verspreiding ervan.
- Indonesië: Een sterke vaccin-infrastructuur is cruciaal voor de wereldwijde gezondheid door de bestrijding van infectieziektes. Nederland ondersteunt Indonesië met trainingen in biotechnologie en medicijnproductie, waardoor zowel de lokale capaciteit als de Nederlandse toegang tot geneesmiddelen kan worden verbeterd.
- Zuid-Afrika: Door ziekten zoals COVID-19 vroegtijdig te signaleren via afvalwateranalyse, kunnen zorgstelsels sneller reageren en uitbraken voorkomen. Dit helpt niet alleen Zuid-Afrika, maar draagt ook bij aan kennis die Nederland kan toepassen in het eigen infectieziektebeleid en voorkomt nieuwe pandemieën.
- India: India speelt een sleutelrol in de wereldwijde productie van geneesmiddelen. Door samen te werken aan duurzamere productiemethoden en een robuuster zorgsysteem, zorgen we ervoor dat deze essentiële sector bestand is tegen klimaatveranderingen en leveringsrisico’s.
Opschaling
Een belangrijk aspect van het GHPP is de opschaling van succesvolle projecten en best practices. Door effectieve oplossingen breed te delen, kunnen deze in andere regio’s of zelfs wereldwijd worden toegepast, wat een multiplier-effect genereert. Dit kan onder andere via initiatieven zoals de WHO Alliance for Transformative Action on Climate and Health (ATACH), die landen ondersteunt bij het integreren van klimaatbestendige en duurzame gezondheidszorg in hun beleid.
Het GHPP fungeert daarnaast als katalysator voor bredere samenwerkingen en investeringen. Door relatief kleinschalige initiatieven te koppelen aan internationale protocollen, fondsen en banken, worden deze projecten niet alleen opgeschaald, maar ontstaat er een vliegwieleffect. Een goed voorbeeld hiervan is Colombia, waar het project het eerste ter wereld is waarin de WHO-protocollen voor AMR-bestrijding in alle sectoren (voedselketen, dier, mens en milieu) via de One Health-aanpak worden geïntegreerd. In Kenia wordt samengewerkt met het Global Fund en andere bilaterale partners om klimaatbestendige zorg te versterken en uit te rollen. Ook de samenwerking met China opent mogelijk deuren voor verdere opschaling via multilaterale ontwikkelingsbanken.
Weerbare Zorg door Wereldwijde Samenwerking
Door via het GHPP samen te werken met strategische landen en partners, vergroten we onze eigen kennis, versterken we de leveringszekerheid van medicijnen en vaccins en zorgen we ervoor dat gezondheidszorgstelsels beter voorbereid zijn op toekomstige uitdagingen. Dit draagt niet alleen bij aan mondiale gezondheid, maar maakt Nederland zelf ook weerbaarder. In 2025 worden de bestaande samenwerkingen verder uitgebouwd, met een sterkere focus op wederzijdse kennisdeling en praktische toepassingen.